Θανάσης Αθανάσιος, 7 ποιήματα από την ανέκδοτη συλλογή “Η Ελονοσία του Μύδρου”, γράφει ο Κώστας Παπαθανασίου

Παρακολουθώντας ανήμπορος την άσκοπη συζήτηση των Παλαιόπιστων περί ανθισμένων αμυγδαλιών και των ανταγωνιστικών λόγων περί γνησιότητας των ρεμπετολάγνων καταλαβαίνω ακόμη πιο καλά από που εφορμά η ποίηση του Αθανάσιου.

Στη θεωρία της πληροφορικής, η πληροφορία την οποία φέρει ένα μήνυμα μειώνεται όσο αυξάνει η πιθανότητά της. Πηγαίνοντας πίσω στους Ρώσους φορμαλιστές αναμοχλεύω τις ρηξικέλευθες ιδέες τους σχετικές με τον αυτοματισμό της πρόσληψης και τον ανακαινιστικό ρόλο της τέχνης. Η συνήθεια μας εμποδίζει να δούμε, να αισθανθούμε τα αντικείμενα* πρέπει να τους αλλάξουμε μορφή για να σταματήσει πάνω τους το βλέμμα μας: αυτός είναι ο σκοπός των καλλιτεχνικών συμβάσεων. Η ίδια η διεργασία εξηγεί και τις αλλαγές ύφους στην τέχνη: από τη στιγμή που οι συμβάσεις γίνονται αποδεκτές διευκολύνουν τον αυτοματισμό αντί να τον καταστρέφουν.

Ξαναγυρνώντας στις μέρες μας που η πληροφορική έγινε δεύτερη ανάσα διαπιστώνουμε πως στα μεγάλα κλασικά έργα της τέχνης και της λογοτεχνίας, δεν βρίσκουμε πλέον σπουδαία πράγματα για την πληροφοριακή τους αξία, επειδή το κοινό έχει εξοικοιωθεί με το περιεχόμενό τους. Έτσι ο Σαίξπηρ θεωρείται βαρετός επειδή δεν βλέπουν σ’ αυτόν παρά έναν αριθμό γνωστών παραθεμάτων. Δεν είναι τυχαίο πως βγαίνουν βιβλία του στυλ πως να μιλήσετε για κλασικά βιβλία χωρίς να τα έχετε διαβάσει. Και φυσικά εδώ το Διαδίκτυο σιγοντάρει αποδομητικά απομακρύνοντας το “μαγικό πέπλό”.

Για να γυρίσουμε στον Αθανάσιο τον οποίο παρακολουθώ και στα μπλόγκ του έχω να πω πως είμαι ενάντια στην απλοποίηση του να ταυτίζουμε ένα έργο με την καινοτομία του. Ο Αθανάσιος πολλές φορές χαραμίζει την “ποιητικότητά” του προς χάριν της έκπληξης και μιας βεβιασμένης ανάγκης για πρωτοτυπία. Το θέμα είναι πως ξέρει να φτιάχνει ατμόσφαιρα, έχει να μας πει πράγματα, αναζητά με αγωνία τους νέους δρόμους που τον καλούν μα στο τέλος παγιδεύεται σε μια αβανγκαρντ ταυτότητα (που εξαντλείται στο παρελθόν) που σώνει και καλά χρησιμοποιεί για την διαφοροποίηση της ποίησής του.

Ο Θανάσης Αθανάσιος είναι ένας μικρός σάτυρος που κρύβει την ευαισθησία του πίσω απ’ ένα καυστικό χιούμορ και μια μεγαλόστομη πνοή καταστροφικού αυτοσχεδιασμού. Θα συνεχίζω να τον παρακολουθώ με αμείωτο ενδιαφέρον.

Κώστας Παπαθανασίου

http://www.poiein.gr/archives/10258/index.html

Ο ζωγράφος-ποιητής Κώστας Ριτσώνης

“Άσπρα σπίτια αραγμένα
σαν καράβια
μέσα στην πρασινάδα

κοντά τους σαν ψαράκι
τριγυρνά η μοναξιά μου

Μέσα στα χρώματα της εξοχής
που έγινε πράσινη θάλασσα
προσπαθεί να βρει παρηγοριά”

To ξεχωρίζω προσωπικά γιατί με βοηθάει να καταλάβω και μια άλλη πτυχή της ζωγραφικής του Ριτσώνη, εκεί ιδίως που τριγυρνά σαν ψαράκι η μοναξία. Εξαιρετικό “zoom out” και κίνηση τρεμάμενη.

Λεει ο ποιητής Ριτσώνης:
Δίπλα στο Λειβαδίτη
κάθεται ο Λειβαδάς
Κοντά στο Ρίτσο
στήνεται ο Ριτσώνης

Ο Λειβαδάς κάθεται δίπλα και ίσως πάνω, ενώ ο Ριτσώνης στήνεται και σκέφτομαι πως ενώ στη ζωγραφική του δεν προσπαθεί να αποδείξει τίποτα, ρέουν όλα τόσο φυσικά, προέχει ενδεικτικά το καλοσυνάτο και παιδικό της ψυχής του που έχει έγνοια τον άλλον και ποθεί τόσο τη συνεύρεση και τη συνάντηση, στην ποίηση του φορές αφήνει την αίσθηση πως προσπαθεί να γίνει αποδεκτός από τους μάγκες και τα αλάνια μέχρι τους “ποιητάδες”. Ίσως κάνω λάθος. Ένα podcast θα βοηθούσε.

Επίσης θα μπορούσες να μας “ρίξεις” και περισσότερους πίνακες ανάμεσα στα ποιήματα μόρτη Ριτσώνη. Καληνύχτα και μπαρντόν. Θα διαβάσω τους “λεπρούς” σου πάλι της Σπιναλόγκας και θα πέσω για ύπνο.

http://www.poiein.gr/archives/9573/index.html

Σύντομο σχόλιο στις "Ανθισμένες νύχτες" του Ν. Σφαμένου

http://www.poiein.gr/archives/9996/index.html

Το πρώτο ποίημα -παρά-είναι εισαγωγικό, το δεύτερο κάπως στέκεται (ξεχωρίζει από τα τρία και διακρίνονται στοιχεία που υπονοούν μια ταυτότητα η οποία δομείται και αναδύεται), το τρίτο ξενίζει με την “προσωπικότητα” του.

O X.Δ. (σχόλια 9 και 10) μας ενημέρωσε για την ηλικία του κ. Σφαμένου (βλ. link). Τον φανταζόμουν μικρότερο ωστόσο παρατηρώ πως σε σχέση με κάποια παλαιότερα ποιήματα του φαίνεται να ξεφορτώνεται τα περιττά-περιγραφικά (http://logotexnika-epikaira.blogspot.com/2010/04/blog-post_07.html).

Σε σχέση με τις προηγούμενες συλλογές υπάρχει λοιπόν εξέλιξη. Ετοιμάζεται ο κ. Σφαμένος να βρει την πνοή του, ωστόσο τα πνευμόνια του δεν φαίνεται να είναι πολύ μεγάλης χωρητικότητας.

Ευαίσθητος ποιητής με καλές προθέσεις και δυστυχώς χωρίς πολλά αναγνώσματα. Δεν σκάβει, απλώνεται με πρόθεση περιγραφική. Οι προθέσεις του εξαντλούνται χωρίς να έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις από την ποιητική τέχνη και από τον εαυτό του κυρίως. Ίσως του αρκεί να ξεχωρίζει από το πλήθος-μάζα γράφοντας.