Ασημίνα (Ρεβύθη),
[...]Σε θεωρώ πολύ ιδιαίτερο και δημιουργικό άνθρωπο. Μην επιτρέπεις σε κανένα να σε επηρεάζει με τα σχόλια του (θετικά ή αρνητικά ) προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ήδη γνωρίζεις με τον ιδιαίτερο ψυχισμό που έχεις, ότι αυτό που έχει σημασία είναι η σχέση σου με τον κόσμο, με τον άνθρωπο και τη φθορά του και πως τελικά περνούν όλα αυτά μες στο έργο σου. Με άλλα λόγια το έργο σου πρέπει να εξαρτάται από την δημιουργικότητα σου και όχι από τα βραχυχρόνια σκαμπανεβάσματα ψυχικής χροιάς, που προκαλούνται από τα σχόλια, που μπορεί να υπερβάλουν και προς τις δύο κατευθύνσεις, προς τα πάνω και προς τα κάτω.
Πάντα θυμάμαι σε τέτοιες περιπτώσεις τον Samuel Beckett, που όταν πληροφορήθηκε για τον νόμπελ λογοτεχνίας που του απονείμαν, είπε αυθόρμητα «μα αυτά τα πράγματα δεν πρέπει να έχουν επιτυχία» εννοώντας φυσικά την τραγικότητα του έργου του, που αντανακλά και υπογραμμίζει αναπαράγοντας την τραγικότητα του κόσμου.
Εφόσον διέπεσαι από αυτή την τραγική αίσθηση (και πολύ καλά κάνεις, προσωπικά μου φαίνεται το μόνο φυσικό και λογικό επακόλουθο της ανθρώπινης κατάστασης) οφείλεις (οφείλουμε) να τη συνδυάζουμε με τη συστηματική καλλιέργεια της νόησης (τον στοχασμό αν θέλεις) και να παράγουμε έργο σύμφωνα με αυτό τον λεπτό, δύσκολο και ιδιαίτερο συνδυασμό.
Με τα τρία ποιήματα που διάβασα θεωρώ ήδη ότι έχεις την στόφα “πρωταθλητή”, και οφείλεις να πραγματώσεις τις δυνατότητες σου, έχοντας χρέος φυσικά μόνο προς τον εαυτό σου.
Σκέψου τον Bergman, τον Tarkovsky ή όποιον σημαντικό δημιουργό από οποιαδήποτε τέχνη (η τέχνη θεωρώ πως είναι μια) και αναρωτήσου κατά πόσο πραγμάτωσαν τις δυνατότητες τους, κατά πόσο «είπαν» αυτά που θεωρούσαν σημαντικά και κατά πόσο επηρεάστηκαν από τις κριτικές. Ο Ταρκόφσκι λάμβανε μέχρι και υβριστικά γράμματα μετά την προβολή του «Καθρέφτη» ιδίως, της πλέον αυτοβιογραφικής του ταινίας. Σου μιλάω για σκηνοθεσία, γιατί –μεταξύ άλλων- είναι πολύ έντονη στα ποιήματα σου, επίτευγμα πολύ σημαντικό.
Λες «δεν έχει κανείς το δικαίωμα να ακυρώνει την απελπισία μου» και έχεις απόλυτο δίκαιο. Μου επιτρέπεις να σε συμβουλεύσω εδώ και να πω, πως ποτέ δεν απαντάμε σε τέτοια κακεντρεχή, άκαιρα και άστοχα σχόλια. Είναι σαν να μπαίνει ο κακόπιστος και κακοπροαίρετος θεατής στο τέλος της «Θυσίας» του Αντρέι Ταρκόφσκι και να γελά με τον «τρελό» που κυνηγούν και περιμαζεύουν οι ψυχίατροι, διαπράττοντας ύβρη, αφού δεν είναι φυσικά μες στο κλίμα αυτών που διακυβεύονται και διαδραματίζονται ή αντίστοιχα να απορεί με τους συγκλονισμένους θεατές στο τέλος της ταινίας «Η πηγή των παρθένων» του Ingmar Bergman, βλέποντας τον πατέρα γονατισμένο μπροστά στο ποτάμι, μες στο εκτυφλωτικό φως, να «μιλάει» με τον θεό και να κορυφώνεται η τραγικότητα της ανθρώπινης συνθήκης στο σημείο που λέει ότι θα σου χτίσω με τα ίδια μου τα χέρια, δείχνοντας και σφίγγοντας τα, εδώ ακριβώς πέτρινο ναό.
Επίσης, παρόλο που είναι καλό να μπορεί να μιλήσει ο δημιουργός για το έργο του, σε πολλές δυστυχώς περιπτώσεις, μειώνουμε το έργο μας μιλώντας άμεσα γι’ αυτό. Το καλύτερο είναι να το γυροφέρνεις ή να μιλάς με αντιστοιχίες, όπως έκανε ο Ροντέν κι ο Σεζάν παραδείγματος χάριν.
Τα σχόλια σου στο έργο μου, τόσο στο ποιητικό όσο και το ζωγραφικό, είναι καλοδεχούμενα, επιτυχημένα και δείχνουν την καλλιέργεια σου και τον συγγενικό μας ψυχισμό. Διαφωνώ ωστόσο με την «υποβίβαση» του θανάτου σε έννοια, μπροστά στην αυτοκτονία. Παλιότερα όριζα τον θάνατο ως το τέλος των αναβολών της αυτοκτονίας. Έτσι τα κατάφερνα και πορευόμουν. Πλέον τα θεωρώ και τα δύο το ίδιο σκανδαλώδη, που ωστόσο ευτυχώς υπάρχουν ως δυνατότητες και ως πραγματικότητες συνάμα.
[...]Σε θεωρώ πολύ ιδιαίτερο και δημιουργικό άνθρωπο. Μην επιτρέπεις σε κανένα να σε επηρεάζει με τα σχόλια του (θετικά ή αρνητικά ) προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ήδη γνωρίζεις με τον ιδιαίτερο ψυχισμό που έχεις, ότι αυτό που έχει σημασία είναι η σχέση σου με τον κόσμο, με τον άνθρωπο και τη φθορά του και πως τελικά περνούν όλα αυτά μες στο έργο σου. Με άλλα λόγια το έργο σου πρέπει να εξαρτάται από την δημιουργικότητα σου και όχι από τα βραχυχρόνια σκαμπανεβάσματα ψυχικής χροιάς, που προκαλούνται από τα σχόλια, που μπορεί να υπερβάλουν και προς τις δύο κατευθύνσεις, προς τα πάνω και προς τα κάτω.
Πάντα θυμάμαι σε τέτοιες περιπτώσεις τον Samuel Beckett, που όταν πληροφορήθηκε για τον νόμπελ λογοτεχνίας που του απονείμαν, είπε αυθόρμητα «μα αυτά τα πράγματα δεν πρέπει να έχουν επιτυχία» εννοώντας φυσικά την τραγικότητα του έργου του, που αντανακλά και υπογραμμίζει αναπαράγοντας την τραγικότητα του κόσμου.
Εφόσον διέπεσαι από αυτή την τραγική αίσθηση (και πολύ καλά κάνεις, προσωπικά μου φαίνεται το μόνο φυσικό και λογικό επακόλουθο της ανθρώπινης κατάστασης) οφείλεις (οφείλουμε) να τη συνδυάζουμε με τη συστηματική καλλιέργεια της νόησης (τον στοχασμό αν θέλεις) και να παράγουμε έργο σύμφωνα με αυτό τον λεπτό, δύσκολο και ιδιαίτερο συνδυασμό.
Με τα τρία ποιήματα που διάβασα θεωρώ ήδη ότι έχεις την στόφα “πρωταθλητή”, και οφείλεις να πραγματώσεις τις δυνατότητες σου, έχοντας χρέος φυσικά μόνο προς τον εαυτό σου.
Σκέψου τον Bergman, τον Tarkovsky ή όποιον σημαντικό δημιουργό από οποιαδήποτε τέχνη (η τέχνη θεωρώ πως είναι μια) και αναρωτήσου κατά πόσο πραγμάτωσαν τις δυνατότητες τους, κατά πόσο «είπαν» αυτά που θεωρούσαν σημαντικά και κατά πόσο επηρεάστηκαν από τις κριτικές. Ο Ταρκόφσκι λάμβανε μέχρι και υβριστικά γράμματα μετά την προβολή του «Καθρέφτη» ιδίως, της πλέον αυτοβιογραφικής του ταινίας. Σου μιλάω για σκηνοθεσία, γιατί –μεταξύ άλλων- είναι πολύ έντονη στα ποιήματα σου, επίτευγμα πολύ σημαντικό.
Λες «δεν έχει κανείς το δικαίωμα να ακυρώνει την απελπισία μου» και έχεις απόλυτο δίκαιο. Μου επιτρέπεις να σε συμβουλεύσω εδώ και να πω, πως ποτέ δεν απαντάμε σε τέτοια κακεντρεχή, άκαιρα και άστοχα σχόλια. Είναι σαν να μπαίνει ο κακόπιστος και κακοπροαίρετος θεατής στο τέλος της «Θυσίας» του Αντρέι Ταρκόφσκι και να γελά με τον «τρελό» που κυνηγούν και περιμαζεύουν οι ψυχίατροι, διαπράττοντας ύβρη, αφού δεν είναι φυσικά μες στο κλίμα αυτών που διακυβεύονται και διαδραματίζονται ή αντίστοιχα να απορεί με τους συγκλονισμένους θεατές στο τέλος της ταινίας «Η πηγή των παρθένων» του Ingmar Bergman, βλέποντας τον πατέρα γονατισμένο μπροστά στο ποτάμι, μες στο εκτυφλωτικό φως, να «μιλάει» με τον θεό και να κορυφώνεται η τραγικότητα της ανθρώπινης συνθήκης στο σημείο που λέει ότι θα σου χτίσω με τα ίδια μου τα χέρια, δείχνοντας και σφίγγοντας τα, εδώ ακριβώς πέτρινο ναό.
Επίσης, παρόλο που είναι καλό να μπορεί να μιλήσει ο δημιουργός για το έργο του, σε πολλές δυστυχώς περιπτώσεις, μειώνουμε το έργο μας μιλώντας άμεσα γι’ αυτό. Το καλύτερο είναι να το γυροφέρνεις ή να μιλάς με αντιστοιχίες, όπως έκανε ο Ροντέν κι ο Σεζάν παραδείγματος χάριν.
Τα σχόλια σου στο έργο μου, τόσο στο ποιητικό όσο και το ζωγραφικό, είναι καλοδεχούμενα, επιτυχημένα και δείχνουν την καλλιέργεια σου και τον συγγενικό μας ψυχισμό. Διαφωνώ ωστόσο με την «υποβίβαση» του θανάτου σε έννοια, μπροστά στην αυτοκτονία. Παλιότερα όριζα τον θάνατο ως το τέλος των αναβολών της αυτοκτονίας. Έτσι τα κατάφερνα και πορευόμουν. Πλέον τα θεωρώ και τα δύο το ίδιο σκανδαλώδη, που ωστόσο ευτυχώς υπάρχουν ως δυνατότητες και ως πραγματικότητες συνάμα.
[...] Θα επιθυμούσα να δω και άλλο μέρος από το έργο σου. Με χαρά θα το διαβάσω.
http://www.poiein.gr/archives/8842/index.html
